تاب آوری چیست؟
تاب آوری واقعا چیست؟همه می می دانیم که تاب آوری ویژگی بسیار مهمی است. ویژگی برجسته افراد و شرکت های موفقی است که به افراد اجازه می دهد از نا امیدی و شکست، قوی تر و مصمم تر از همیشه برگردند.
تاب آوری ویژگی ثابتی نیست، افراد در همه سنین می توانند از این نظر ارتقا پیدا کنند و روش های مختلفی برای به کار بستن آن در زندگی وجود دارد. تاب آوری یعنی داشتن این قابلیت که بعد از شکست یا تجربه ناخوشایند، بهبود پیدا کرده و به موقعیت ها بر گردید و واقعا از فرصت هایی که دارید برای رشد و توسعه فردی بیشتر کمک بگیرید.
شاید با شنیدن کلمه تاب آوری افرادی را تصور کنیم که در مواجهه با موقعیت های ناخوشایند، همیشه آرام هستند، کسانی که وقتی با چالش های خاص مواجه می شوند، خونسرد و ریلکس هستند ولی این تصور درستی نیست. تاب آوری به معنی نبودن استرس و یا اتفاق های ناخوشایند نیست بلکه استرس و اتفاق های ناخوشایند لازمه تاب آوری است.
تاب آوری توانایی قابل توجه انسان ها برای انطباق پیدا کردن است وقتی با مسائل ناخوشایندی مواجه می شوند. این توانمندی یاد گرفته می شود. افراد تاب آور نه تنها زنده می مانند و پس از یک شکست بر می گردند بلکه منطقی تر و خردمندتر هم می شوند. افرادی که تاب آوری بالایی دارند در پیدا کردن مسیرشان در موقعیت های مختلف، خوب پیش می روند و در پیدا کردن درس از هر تجربه منفی که پشت سر گذاشتند و به کار گرفتن آن در تلاش های آتی خود، عالی عمل می کنند.
تکنیک های لازم برای تاب آوری
مهمترین تمرین برای ارتقای تاب آوری، پرورش توجه و آگاهی است. هدفمند و عمل گراتر شدن، افکار منفی را کم می کند و توجه شما رو به چیزهای معنادار اطرافتان، جلب می کند. این تمرین ها علاوه بر افزایش تاب آوری، استرس و اضطراب شما را کاهش می دهد و کیفیت زندگی شما را ارتقا می دهد.
به نظر می رسد با تمرکز بر چند حوزه از زندگی راحت تر می توانیم تاب آوری را تمرین کنیم:
مهارت تصمیم گیری
مهارت تنظیم هیجان و مقابله کردن
قاطع بودن (مهارت نه گفتن، صحبت از احساس بد یا خوب خود در ارتباط با حق و حقوق خود به شکل سالم و سازنده)
ریلکسیشن
باز سازی شناختی (توانایی بررسی دوباره فکرها از منظر واقعیت و راستی آزمایی آن ها و رسیدن به واقعیت)
در یادگیری و ارتقای تاب آوری تاکید کنید بر
ایجاد منبع کنترل درونی: اعتقاد به اینکه کنترل زندگی در اختیار شماست.
رشد عزت نفس خود: ایجاد این احساس که شما ارزشمند و شایسته هستید.
رشد احساس خود کارآمدی: اعتقاد به اینکه می توانید کاری که در ذهن دارید را انجام دهید.
رشد و توسعه مهارت خود آگاهی و تنظیم و مدیریت هیجان ها: شناختن هیجان های خود و مدیریت آن ها
ایجاد دیدگاهی توام با خوش بینی و امید: در فرآیند زندگی درگیر شوید و مشتاقانه منتظر چالش ها باشید.
مثبت بودن و هیجان مثبت را پرورش دادن: پرورش حس مثبت، آسایش و معنا در زندگی
توسعه قدر دانی و قدردانی کردن: از آنچه دارید قدر دانی کنید و به طور منظم تمرین قدر دانی کردن را پیگیری کنید.
مشخص کردن اهداف SMART : اهدافی بگذارید که اختصاصی (specific)، قابل اندازه گیری (measurable)، قابل دست یابی (achievable)، واقع گرایانه (realistic) و زمان دار(time-bound) باشد.
پرورش دیدگاه انعطاف پذیر و انطباقی : در نوع نگاه خود و تلقی های خود از زندگی و اتفاق ها سعی کنید از خشک بودن به سمت انعطاف پذیری بیشتر حرکت کنید.
ایجاد سبک زندگی توصیفی، مثبت و خوش بینانه : انتخاب اینکه نیمه پر لیوان را ببینید به جای اینکه نیمه خالی لیوان را ببینید.
برخی روانشناسان نیز معتقدند با پرورش این مهارت ها مسیر تاب آوری را بسیار تسهیل خواهیم کرد
- خود آگاهی: توانایی توجه به فکرها، هیجان ها، رفتارها و واکنش های روانشناختی خود
- خود تنظیمی : توانایی تغییر فکرها، هیجان ها، رفتار و واکنش های فیزیولوژیکی خود در خدمت رسیدن به نتیجه مطلوب
- سیالی ذهنی : توانایی نگاه کردن به موقعیت ها از منظر های متعدد و تفکر خلاقانه و انعطاف پذیر
- تقویت نقاط قوت شخصیت : توانایی استفاده از نقاط قوت برای تعامل واقعی، غلبه بر چالش ها و ایجاد زندگی همسو با ارزش های فردی
- ارتباط : توانایی ایجاد روابط مثبت، نگه داشتن آن ها و اعتماد به رابطه ها.
- خوش بینی : توانایی تجربه و توجه به نکات مثبت، توجه به چیزهایی که می توانید کنترل کنید و انجام کارهای هدفمندانه
